Równość posadzki przemysłowej betonowej
Norma na równość posadzki przemysłowej
Nie ma w Polsce obowiązującej normy na równość posadzki betonowej. Polska Norma została wycofana bez zastąpienia. Dlatego należy przyjąć rozsądne kryteria odbioru i dopuszczalne nierówności posadzki przemysłowej. Najlepiej w umowie pomiędzy Zamawiającym, a Wykonawcą np. zgodnie z normą DIN 18202. A następnie się jej trzymać podczas wykonywania i odbioru prac posadzkarskich.
Jest to norma przeznaczona dla posadzek cementowych. Tu znacznie łatwiej uzyskać zadaną równość i odchyłki płaszczyzn ze względu na półsuchą konsystencję materiału (jastrych cementowy). A mimo to, warto zastosować ja właśnie do posadzek przemysłowych.
Odbiór techniczny posadzek
Podczas czynności odbioru technicznego Wykonawca i Zamawiający mogą powoływać się jedynie na zapisy projektu i zapisy umowy. Na nic na odbiorze technicznym posługiwanie się normami budowlanymi, o których wcześniej nie było mowy.
Dlatego tak ważne jest dopracowanie dobrej dokumentacji projektowej. Ta powinna definiować nie tylko grubość posadzki, czy wytrzymałość posadzki. Również równość i wszelkie stosowane kryteria odbioru.
Odbiór posadzek spędza wielu wykonawcom sen z powiek. Zwłaszcza, jeśli wcześniej nie zostały ustalone jasne oczekiwania Inwestora, możliwości Wykonawcy i ograniczenia płynące z technologii. Można to zrobić w warunkach technicznych wykonania posadzek dla konkretnej inwestycji.
Właściwości posadzek betonowych w przemyśle
Pamiętajmy, że posadzka przemysłowa betonowa jest najtańszą z posadzek przemysłowych. Jest to przecież płyta betonowa, ułożona, zawibrowana i zatarta na gładko z utwardzeniem powierzchniowym lub bez utwardzenia. Na koniec jest impregnowana i nacinana (wyjątkiem są posadzki bez spoinowe).
Jej równość ma zagwarantować jej bezpieczne użytkowanie przez ludzi, którzy na niej pracują oraz ekonomiczne użytkowanie przez Inwestora. Mam na myśli minimalizację kosztów napraw spowodowanych zużyciem w skutek normalnego użytkowania.
Równość posadzki – od czego zależy?
W znakomitej większości mniejszych obiektów (hale od kilkuset metrów kwadratowych) beton układany jest ręcznie! Tylko na dużych obiektach, beton układany i niwelowany jest za pomocą kombajnów do betonu typu laser screed.
Oczywiście posadzkarze używają niwelatorów laserowych. Jednak pamiętajmy, że taka posadzka to nie jest produkt z fabryki! Posadzkarze wykonują posadzę z betonu – materiału o płynnej konsystencji. A ten pływa i faluje w procesie obórki mechanicznej. Wielostopniowe zacieranie betonu zacieraczkami ręcznymi lub samojezdnymi ma za zadanie powierzchnię posadzki utwardzić i zamknąć mechanicznie. Nie zaś wypoziomować i wyrównać.
Co powoduje cały ten proces wykonania posadzki – czyli obróbki posadzkowej płyty betonowej?
Uzyskanie przemysłowej posadzki betonowej o zadanej wytrzymałości na uderzenia, ścieranie, niepylącej, o wymaganej równości płaszczyzny. Zmierzam do tego, że jeśli Inwestor zamawia posadzkę przemysłową betonową to musi liczyć się z tym, że jest to beton ze wszystkimi jego urokami. W tym z odchyłkami równości. I właśnie po to są tolerancje dla posadzek.
Kryteria i warunki – odbioru techniczny równości
Wyżej wymieniona norma określa nie tylko tolerancją dla płaszczyzn posadzki. Opisuje również metodologię wykonywania pomiarów równości w trakcie odbioru technicznego. Definiuje także z jakiego sprzętu pomiarowego powinniśmy korzystać.
Sprzęt mierzący równość
Równość posadzki powinna być mierzona 2 metrową łatą (2 m) z użyciem klinów mierniczych. Taki pomiar powinien wskazywać odchylenia równości do 6 mm na 2 metrach. 5 mm jeśli przyjmiemy ostrzejsze kryteria. Choć można śmiało napisać, że właśnie ta odchyłka stała się standardem w branży posadzek przemysłowych.
Odbiór techniczny – jakich błędów mierząc równość unikać?
Niedopuszczalne jest wykonywanie pomiarów innym przyrządem niż 2 metrową łatą, tzn. łatą krótszą niż 2 m, łatą dłuższą niż 2 m. Tym bardziej niedopuszczalne jest wykonywanie pomiarów równości posadzki z wykorzystaniem 4 metrowej łaty lub sznurka murarskiego (SIC!).
Na całej powierzchni posadzki pomiaru równości powierzchni dokonujemy za pomocą niwelatora laserowego. Te odchylenia, zgodnie z normą DIN 18202, mogą sięgać do 15 mm na całej długości i szerokości posadzki. Z założeniem, że na posadzkach nie znajdują się zaplanowane spadki.
Niedopuszczalne jest na odbiorze technicznym również polewanie posadzki wodą i sprawdzanie jak woda przelewa się po jej powierzchni. Nieuprawnione jest prześlizgiwanie przedmiotów pod łatą w celu wykazania braku równości posadzki.
Tak samo jak wykonywanie pomiarów równości posadzki bez światła dziennego lub sztucznego, który oświetla cały obiekt i świecenia pod łatą latarką. Tego typu zabiegi świadczą albo o braku kompetencji osób, które dokonują odbioru. Albo złych intencjach – szukanie możliwości nieodebrania robót w celu obniżenia ostatecznej ceny. Czasami o jednym i drugim.
Łata posadzkarska musi być swobodnie oparta na dwóch punktach posadzki. W takiej sytuacji klinem mierniczym mierzymy prześwit pod łatą. Jeśli mieścimy się w 5 mm, to „jesteśmy w normie”.
Niedopuszczalne jest opieranie łaty na posadzce w jednym punkcie np. końcem łaty. A następnie podkładanie klina mierniczego pod drugi koniec i sprawdzania ile tam wyszło. Taki „pomiar” może wykazać grubo ponad 1 cm.
Dlatego warto zapoznać się z całym opracowaniem p.t. „Tolerancja w budownictwie wysokościowym (wg DIN 18201 i 18202) i na tym oprzeć odbiór posadzek w zakresie równości.
Kiedy dokonywać pomiarów równości posadzki przemysłowej?
Odbiór równości posadzki powinien odbywać się maksymalnie do 72 godzin po ostatecznym zatarciu posadzki. Zwykle wykonuje się dylatacje pozorne, czyli nacinane, do 24 godzin od zatarcia. Od tego momentu na posadzce będzie zachodziło zjawisko paczenia płyt betonowych na brzegach. To oznacza, że płyty będą się unosiły i opadały w miejscach nacięć. Zjawisko to będzie postępowało w czasie. Szczeliny dylatacyjne pod kątem równości stają się newralgicznym punktem każdej posadzki.
Dlatego pierwszy i jedyny miarodajny pomiar równości należy wykonać do 72 godzin po zatarciu. Wyniki tego pomiaru warto wpisać do protokołu odbioru. Każdy kolejny pomiar będzie jedynie pomiarem tempa i rozmiaru zniekształceń płyt betonowych. Od momentu wykonania pierwszego pomiaru odniesienia. Czyli innymi słowy, im posadzka starsza, tym będzie bardziej nierówna. Jest to zjawisko naturalne, niezależne od wykonawcy.
Jak zapobiegać paczeniu płyt betonowych?
Oczywiście można niwelować to zjawisko wprowadzając szereg zmian w projekcie płyty betonowej i jej grubości czy zastosowania klasy betonu. Można dokonać zmian w konstrukcji i rozmieszczeniu dylatacji konstrukcyjnych i nacinanych, zastosowania włókien kopolimerowych, odpowiednią pielęgnacją płyty posadzkowej. Trzeba sobie tylko zadać pytanie, czy te wszystkie zmiany mają swoje uzasadnienie ekonomiczne. Bo Inwestor za to wszystko będzie musiał zapłacić.
Kilka słów od wykonawcy posadzek na „wielotysięcznikach”
Na temat paczenia płyt betonowych, które ma zasadnicze znaczenie jeśli chodzi o równość posadzek przemysłowych, jest kapitalne opracowanie autorstwa mgr. inż. Tomasza Chibowskiego, prezesa firmy Fibre System Sp. z o.o. – praktyka, wykonawcy wielkopowierzchniowych posadzek przemysłowych pt. „Paczenie płyt betonowych na brzegach dylatacji – Curling”, Materiały Budowlane, wrzesień 2007.
W artkule Chibowski cytuje: „ACI 302.1 R-04 (Guide for Concrete Floor and Slab Construction): Nawet przy najlepszej jakości opracowaniu projektowym i właściwym wykonawstwie budowlanym jest nierealne, aby płyta nawierzchni przemysłowej była pozbawiona rys i zjawiska paczenia krawędzi i naroży. Każdy inwestor powinien więc być świadomy, że zupełnie normalnym zjawiskiem, jakiego należy oczekiwać, będzie pojawienie się pewnej liczby rys i spaczeń w każdej posadzce przemysłowej i że takie zjawisko nie świadczy o niedociągnięciach projektu oraz o złej jakości wykonawstwa”. Warto zapoznać się dokładnie z całym opracowaniem.
Posadzki przemysłowe betonowe o podwyższonej dokładności
Dla wszystkich Inwestorów i ich przedstawicieli, którzy chcą uzyskać posadzkę o podwyższonej równości polecamy zamówić u wykonawcy tę zgodną z normą DIN 15 185. Jest też brytyjska norma TR 34, albo norma VDMA.
Wszystkie te normy traktują o posadzkach przeznaczonych do magazynów wysokiego składowania. Każda z nich opisuje nieco inaczej te wymagania. Warto zwrócić szczególną uwagę nie tylko na odchyłki, ale równość w odniesieniu do współosiowości wózków paletowych. Chodzi o to, aby odchyłki dawały bezpieczeństwo o komfort pracy operatorom takich wózków widłowych. Brak przechylania wózka przód-tył oraz kolebania na boki w trakcie pracy.
Moim zdaniem uzyskanie takiej dokładności w technologii betonowych posadzek przemysłowych jest bardzo trudne. Świadczy o tym fakt ile faktycznie firm posadzkarskich podejmuje się wykonania takiej posadzki. Jednak są już metody osiągania takiej równości.
Na początku Wykonawca ustala z Zamawiającym pewien punkt wyjścia – równość, którą ma uzyskać. Następnie po wykonaniu dokonujemy pomiaru równości i sprawdzamy dopuszczalne odchyłki. Każda nieakceptowana nierówność (górka) jest szlifowana.
Można to robić punktowo. Za każdym razem po pracach szlifierskich dokonujemy pomiaru – tu już specjalnym robotem pomiarowym. Po uzyskaniu zadowalającej równości możemy stwierdzić poprawność wykonania prac. Po szlifowaniu posadzki betonowe należy oczywiście odpowiednio zaimpregnować.
Autor: Paweł Kresso
Masz pytania dotyczące pomiaru równości posadzki?
Zapytaj naszego specjalistę telefonicznie – 603 747 782 lub wypełnij formularz kontaktowy: